Kinderopvang beginnen? Je eigen kinderdagverblijf starten doe je zo!

Welkom bij deze gids voor ondernemers die een kinderopvang willen starten! In deze informatieve tekst vind je alles wat je moet weten over het proces van het opzetten van een kinderopvang in Nederland. Van het inschrijven van je bedrijf bij de Kamer van Koophandel en het verkrijgen van de benodigde Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG), tot het inschrijven bij de gemeente en de registratie bij verschillende overheidsinstanties. 

We bespreken ook andere belangrijke aspecten zoals het pedagogisch beleidsplan, hygiënevoorschriften, de Meldcode Kindermishandeling en de verplichte oudercommissie. Verder bieden we nuttige tips voor het werven van personeel en het opzetten van een effectieve website en marketingstrategie om ouders te bereiken en vertrouwen te winnen.

Dus, als je klaar bent om jouw kinderopvang waar te maken, volg dan deze gids om goed voorbereid van start te gaan!

Je bedrijf inschrijven

Als je wil beginnen met een kinderopvang, moet je je inschrijven als bedrijf. Dit doet je bij de Kamer van Koophandel, daarnaast heb je van de overheid een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) nodig.

Inschrijven bij de Kamer van Koophandel

Het beginnen van een kinderopvang begint dus bij het inschrijven bij de Kamer van Koophandel (KvK). Na het inschrijven van uw kinderopvang in het Handelsregister van KVK, worden uw gegevens doorgegeven aan de Belastingdienst. Zodra de Belastingdienst u als btw-ondernemer registreert, ontvangt u uw omzetbelastingnummer en uw btw-identificatienummer (btw-id). Vanaf dat moment bent u een bedrijf en kan je écht van start.

Verklaring Omtrent het Gedrag

Naast een geldig KvK nummer heb je om een kinderopvang te starten een VOG nodig. Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) is een officieel document dat aangeeft of iemand wel of niet strafbare feiten heeft gepleegd in het verleden. Het wordt afgegeven door het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Meer informatie over het aanvragen van een VOG vind je hier.

Je kinderopvang inschrijven bij de gemeente

Nadat je je bedrijf hebt ingeschreven bij de KvK en een VOG hebt ontvangen kan je van start. Je zal met de gemeente om tafel moeten om ervoor te zorgen dat jouw kinderopvang bewaard wordt. Allereerst moet je locatie in het bestemmingsplan van de gemeente passen en dien je de nodige vergunningen te hebben.

Bestemmingsplan voor jouw locatie

Als je een goede locatie hebt gevonden voor je kinderdagopvang, is het belangrijk om eerst het bestemmingsplan van je gemeente te controleren. Hiermee kun je nagaan of de locatie geschikt is voor kinderdagopvang volgens de geldende voorschriften. Als de locatie niet direct geschikt lijkt, kun je met een omgevingsvergunning toestemming vragen om van het bestemmingsplan af te wijken. Neem contact op met je gemeente om de mogelijkheden en procedures voor de vergunning te bespreken. Zo zorg je ervoor dat je kinderdagopvang voldoet aan de wettelijke vereisten en je de juiste toestemming hebt om op die locatie te opereren.

Vergunningen

Als het bestemmingsplan eenmaal rond is, dan kan je verder met enkele andere vergunningen die je nodig hebt om van start te gaan. Deze vergunningen kunnen per gemeente verschillen.

Exploitatievergunning

Voor iedere kinderopvang geldt dat er een exploitatievergunning aangevraagd dient te worden. Het doel van deze vergunning is om toezicht te houden op en controle uit te oefenen op de exploitatie van een kinderopvang, om de veiligheid en het welzijn van de kinderen en ouders te waarborgen. Op de website van de lokale gemeente is (meestal) meer informatie te vinden over deze vergunning. Meer informatie vind je hier.

Omgevingsvergunning

Als jouw locatie bij de gemeente staat ingeschreven als ‘maatschappelijke voorzieningen’ dan is het in de meeste gevallen mogelijk om op die locatie een kinderopvang te starten. Maar het kan zo zijn dat je nog wel een Omgevingsvergunning nodig hebt voor het gebruik van die locatie voor opvangdoeleinden. Controleer dit dus met de gemeente.

Brandveiligheid

Aangezien een kinderopvang met kinderen te maken heeft, zijn de regels rondom brandveiligheid zeer streng. Hier gelden landelijke regels voor. In de meeste situaties is een omgevingsvergunning brandveiligheid vereist. Deze vergunning is nodig voor locaties met een verhoogd risico, zoals gebouwen waar veel mensen samenkomen, zoals een kinderdagverblijf of een horecabedrijf. Het doel van de vergunning is het waarborgen van de brandveiligheid en het beschermen van de veiligheid van de aanwezigen in het gebouw.

Je kinderopvang inschrijven bij overheidsinstanties

Voordat je kan beginnen moet je je kinderopvang bij verschillende overheidsinstanties inschrijven. Naast de Kamer van Koophandel is dit het LRK en het PRK, daarnaast dien je te zijn aangesloten bij een geschillencommissie.

Landelijk Register Kinderopvang

Het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) is een nationaal register waarin alle geregistreerde kinderopvangvoorzieningen worden opgenomen. Dit register omvat diverse soorten kinderopvangvoorzieningen, zoals kinderdagverblijven en gastouders. Om in het LRK te worden opgenomen, moeten deze kinderopvangvoorzieningen goedgekeurd zijn door zowel de gemeente als de GGD. Het doel van het LRK is om ouders inzicht te geven in welke kinderopvangvoorzieningen officieel zijn goedgekeurd en aan de wettelijke kwaliteitseisen voldoen. Hierdoor kunnen ouders een weloverwogen keuze maken voor een veilige en kwalitatieve opvang voor hun kinderen. Het inschrijven van een kinderopvangvoorziening in het LRK is verplicht. Dit betekent dat elke kinderopvangorganisatie, inclusief kinderdagverblijven en gastouders, die legaal kinderopvang aanbiedt, moet worden geregistreerd in het LRK. Het registratieproces omvat een goedkeuring van de gemeente en een controle door de GGD om ervoor te zorgen dat de kinderopvang voldoet aan de geldende eisen en richtlijnen op het gebied van veiligheid, hygiëne, pedagogische kwaliteit en personeel. Het LRK dient als een belangrijk instrument voor toezicht en transparantie in de kinderopvangsector. Ouders kunnen via het LRK controleren of een kinderopvangvoorziening is geregistreerd en daarmee voldoet aan de kwaliteitsnormen. De inschrijving in het LRK bevordert niet alleen de veiligheid en kwaliteit van de kinderopvang, maar ook het vertrouwen van ouders in de opvangmogelijkheden voor hun kinderen.

Personenregister Kinderopvang (PRK)

Het Personenregister Kinderopvang (PRK) is een register waarin iedereen die werkzaam is in de kinderopvang, inclusief gastouders, stagiairs, uitzendkrachten, en vrijwilligers, zich moet inschrijven. Het PRK is bedoeld om de veiligheid van kinderen te waarborgen. Bij inschrijving moet elke persoon een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) kunnen overleggen om te bewijzen dat hun verleden geen bezwaar vormt voor het werken met kinderen. Het PRK screent medewerkers voortdurend op strafbare feiten die een risico vormen voor de veiligheid van kinderen. Werkgevers kunnen medewerkers die een bedreiging vormen voor de veiligheid van kinderen, op non-actief zetten. Sinds 1 januari 2021 geldt de inschrijfplicht ook voor personen die structureel aanwezig zijn op externe locaties waar activiteiten van de kinderopvang plaatsvinden, om de veiligheid van kinderen op deze locaties te waarborgen. Inschrijving in het PRK kan plaatsvinden via de website van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en vereist het bezit van een geldige VOG.

Registratie Geschillencommissie

De Geschillencommissie Kinderopvang is een onafhankelijke organisatie waar houders van kinderopvangcentra, peuterspeelzalen en gastouderbureaus zich bij moeten registreren volgens de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen. Deze registratie is verplicht en vereist dat de houder zich akkoord verklaart met de registratieverklaring en het reglement van de Geschillencommissie Kinderopvang. Door zich aan te sluiten bij deze commissie gaat de houder akkoord met het oplossen van geschillen en klachten die ouders of oudercommissies kunnen indienen. Het doel van de Geschillencommissie Kinderopvang is om geschillen en klachten tussen ouders en kinderopvangorganisaties op een onafhankelijke en objectieve manier op te lossen. Hierdoor wordt de belangenbehartiging van ouders en de kwaliteit van de kinderopvang gewaarborgd. De jaarlijkse bijdrage voor de registratie bij de Geschillencommissie Kinderopvang wordt bepaald op basis van het totaal aantal geregistreerde kindplaatsen in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK). Gastouderbureaus betalen op basis van het aantal gastouders dat bij hen is aangesloten. Het informeren van ouders en oudercommissies over de aansluiting bij de Geschillencommissie is een verplichting voor de kinderopvangorganisatie. Bij eventuele wijzigingen in bedrijfsgegevens dient de houder deze door te geven aan de Geschillencommissie Kinderopvang.

Verplichtingen als kinderopvang

Wanneer je een kinderopvang start, ben je verplicht om enkele protocollen op orde te hebben. Zo moet je een pedagogisch beleidsplan hebben dat ouders kunnen inzien, voldoen aan een hygienecode en een protocol hebben rondom kindermishandeling. Daarnaast moet er een oudercommissie zijn en moeten ouders onafhankelijk klachten kunnen indienen. Over deze zaken lees je hieronder meer.

Pedagogisch beleidsplan

Een pedagogisch beleidsplan voor een kinderopvang is een document dat de visie, doelstellingen en aanpak van de opvang beschrijft met betrekking tot de opvoeding en ontwikkeling van kinderen. Het plan geeft inzicht in hoe de kinderopvang een veilige, stimulerende en liefdevolle omgeving biedt waar kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Het omvat onderwerpen zoals de pedagogische visie en kernwaarden, de manier waarop kinderen gestimuleerd en ondersteund worden, de interactie tussen medewerkers en kinderen, de omgang met gedrag en emoties, en de betrokkenheid van ouders bij de ontwikkeling van hun kinderen. Het pedagogisch beleidsplan vormt de leidraad voor de dagelijkse praktijk in de kinderopvang en zorgt ervoor dat alle medewerkers op één lijn zitten wat betreft de opvoedingsaanpak en de kwaliteit van de opvang.

Hygiënecode

De Hygiënecode voor kinderopvang is een richtlijn die specifiek is ontworpen om een veilige en hygiënische omgeving te waarborgen binnen kinderopvangvoorzieningen. Deze code bevat richtlijnen en procedures die gevolgd moeten worden om de gezondheid en veiligheid van de kinderen en medewerkers te beschermen. De Hygiënecode omvat diverse aspecten van hygiëne, zoals persoonlijke hygiëne van medewerkers, voedselveiligheid, schoonmaakprotocollen, afvalbeheer, en ziektepreventie. Het doel is om de verspreiding van ziektekiemen en infecties te voorkomen en een gezonde omgeving te creëren waar kinderen veilig kunnen spelen en leren. Het naleven van de hygiënecode is van groot belang voor kinderopvangorganisaties om te voldoen aan de wettelijke eisen en om ouders gerust te stellen dat hun kinderen in een schone en gezonde omgeving worden verzorgd. Regelmatige inspecties en controles helpen ervoor te zorgen dat de hygiënenormen worden gehandhaafd en de kinderopvanglocatie aan de gestelde eisen voldoet.

Meldcode Kindermishandeling

De Meldcode kindermishandeling is een verplicht protocol dat kinderopvangorganisaties en hun medewerkers moeten volgen bij een vermoeden van kindermishandeling, huiselijk geweld of grensoverschrijdend gedrag in de kinderopvang. Het protocol bestaat uit drie routes voor verschillende situaties:

1. Vermoeden van huiselijk geweld en kindermishandeling in de thuissituatie.
2. Vermoeden van een gewelds- of zedendelict (mishandeling of misbruik) door een medewerker.
3. Vermoeden van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling.

Elke route heeft een stappenplan met vijf stappen die moeten worden gevolgd. Bij een vermoeden van kindermishandeling door een medewerker heeft de werkgever een meldplicht en moet contact worden opgenomen met de Vertrouwensinspecteur van het Onderwijs. Daarnaast is er een speciale app beschikbaar om de vijf stappen uit de meldcode eenvoudig te doorlopen. De meldcode kindermishandeling is bedoeld om ervoor te zorgen dat kinderen in de kinderopvang een veilige omgeving hebben en dat eventuele vermoedens van misstanden op de juiste manier worden aangepakt.

Oudercommissie

Een oudercommissie bestaat uit ouders van kinderen die worden opgevangen in een kinderdagopvang, buitenschoolse opvang of gastouderbureau. De commissie vertegenwoordigt alle ouders van de betreffende locatie en heeft als doel de kwaliteit van de opvang te behouden en verbeteren. De Wet kinderopvang verplicht elke kinderopvangorganisatie om een oudercommissie in te stellen, tenzij er maximaal 50 kinderen worden opgevangen. De oudercommissie heeft medezeggenschaprecht en adviseert de organisatie op basis van adviesonderwerpen in de Wet kinderopvang. Ze onderhoudt contact met ouders, de organisatie en de GGD, en kan themabijeenkomsten en ouderavonden organiseren. In de oudercommissie zitten alleen ouders, geen medewerkers of houders, om onafhankelijkheid te waarborgen. Bij grote organisaties kan er een centrale oudercommissie zijn die taken en adviesrechten van lokale oudercommissies overneemt.

Klachtenreglement

De kinderopvang is verplicht om aangesloten te zijn bij een regionale/landelijke klachtencommissie of een eigen onafhankelijke klachtencommissie te hebben, volgens de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector. Je zal als kinderopvang ouders moeten informeren over de procedure voor het indienen van een klacht via een klachtenreglement. Als jouw kinderopvangorganisatie is aangesloten bij de Brancheorganisatie Kinderopvang, dan kan een ouder, na het doorlopen van de interne klachtenprocedure, de klacht indienen bij de Geschillencommissie.